Datganiad pwysig yn dilyn ein cyfarfod Bwrdd ddydd Iau, 27ain Mawrth 2025:
Yn ein cyfarfod Bwrdd ar ddydd Iau, rydym wedi derbyn dau ddiweddariad pwysig sy'n ymwneud â'r rhaglen gwella y rydym yn symud ymlaen ynghylch ein gwasanaethau mamolaeth a newyddenedigol. Mae'r adroddiadau hyn ar gael ar ein gwefan ac yn ymwneud â'r cynnydd sy'n cael ei wneud gan yr Adolygiad Annibynnol â'r trefniadau mewnol Trefn Reoli Aur sydd gennym yn ei le i oruchwylio gwelliannau. Ewch yma i ddarllen adroddiad yr Adolygiad Annibynnol ac ewch yma i ddarllen adroddiad y Gorchymyn Aur.
Hoffwn gydnabod nad yw pob menyw a'u teulu yn derbyn yr ansawdd gofal yr ydym yn anelu ato ac ar ran y Bwrdd, hoffwn ymddiheuro i fenywod a'u teuluoedd nad oedd eu profiad o'n gwasanaethau mamolaeth mor dda ag y dylai fod wedi bod.
Rydym yn gwybod bod o'r 3000 + genedigaethau rydyn ni'n eu gweld bob blwyddyn, mae llawer o'r menywod rydyn ni'n eu cefnogi trwy enedigaeth yn cael profiad cadarnhaol. Ym mis Chwefror, dangosodd ymatebion arolwg ffrindiau a theulu yn ymwneud â'n gwasanaethau obstetreg fod 91.8% yn dweud bod eu profiad yn dda neu'n dda iawn (cwblhawyd 97 arolygon).
Ond nid yw hyn yw'r achos i bawb. Rydym yn gwybod o'n hadolygiad o bryderon ac adborth arall gan fenywod a'u teuluoedd bod gennym fwy i'w wneud i sicrhau cyfathrebu da â menywod – yn enwedig mewn perthynas â phrydlondeb asesiadau ac ymyriadau clinigol a chadw menywod yn hysbys am gynnydd trwy gydol eu llwybr gofal.
Rydym yn gwybod nad yw genedigaeth yn ddi-risg – ein hymrwymiad yw sicrhau bod ein gwasanaethau mor ddiogel ag y gallant fod bob dydd, ar bob sifft. Rhaid cydnabod na allwn gael gwared â phob risg. Rydyn ni'n gwybod y gall pethau newid yn gyflym iawn. Fel canolfan ranbarthol gyda gwasanaeth newyddenedigol lefel 3, mae menywod yn cael eu trosglwyddo atom os oes angen y gwasanaethau arbenigol yr ydym yn darparu. Mae hyn yn cynnwys menywod sy'n trosglwyddo atom o bob rhan o ranbarth De-orllewin Cymru mewn sefyllfaoedd wedi'u cynllunio ac argyfwng. Bydd y Rhwydwaith Newyddenedigol yn hwyluso trosglwyddo mam sy'n disgwyl i ni o ymhellach i ffwrdd os disgwylir i'r babi (neu'r babanod) fod angen gofal newyddenedigol ac nad oes cotiau ar gael yn eu canolfan leol.
Bob dydd mae ein timau clinigol yn asesu lefelau acíwtedd y mamau sy'n disgwyl yn eu gofal ac yn gwneud penderfyniadau am flaenoriaethau clinigol yng ngoleuni'r galw sy'n newid – cydbwyso anghenion wedi'u cynllunio ac anghenion brys – gyda'r nod o sicrhau bod pob menyw a babi yn cael y gefnogaeth a'r gofal sydd eu hangen arnynt. Mae gennym ddangosfwrdd o wybodaeth weithredol ac ansawdd gwasanaeth ac yn cyfuno hyn â'r sgyrsiau sydd gennym gyda menywod a'u teuluoedd i'n galluogi i asesu a rheoli diogelwch clinigol a phrofiad pobl yn effeithiol a chyda thosturi.
Gwyddom fod niwed yn digwydd ar achlysuron prin ac yn anffodus, mewn nifer fach iawn o achosion, nid yw'r canlyniad yr hyn y byddai unrhyw un ohonom ei eisiau. Mae gennym fwy i'w wneud mewn perthynas â chefnogi menywod a theuluoedd pan fydd niwed yn digwydd, cefnogi ein staff i nodi pryd mae niwed wedi digwydd, cefnogi menywod a theuluoedd trwy'r cyfnod anodd hwn, a sicrhau bod y prosesau cywir yn cael eu dilyn a bod unrhyw ddysgu yn cael ei nodi a'i fwydo yn ôl i ymarfer clinigol. Rydym hefyd yn cryfhau sut rydym yn cefnogi ein staff gan fod canlyniadau annisgwyl hefyd yn cael effaith dwfn arnyn nhw hefyd.
Rydym ar daith i wella ein gwasanaethau, ac rydym yn gwneud cynnydd da – mae byw ein gwerthoedd yn bwysig iawn – gofalu am ein gilydd, cydweithio a gwella bob amser. Rydym nawr yn gwybod bod gennym fwy i wneud, rwyf yn ddiolchgar am yr adborth rydym yn derbyn gan fenywod a'i theuluoedd - nid yw bob amser yn hawdd clywed, ond yw'n bwysig ein bod ni'n gwrando ar beth mae pobl yn dweud wrthym ac yn defnyddio hyn i wella ein gwasanaethau. Rydym yn disgwyl adroddiad gan Llais yn fuan, ac rydym yn gwybod bydd yn ein darparu gyda ffynhonnell arall o adborth gan fenywod a'u teuluoedd.
Hoffwn ddiolch i'n timoedd gwasanaethau Mamolaeth a Newyddenedigol am eu hymrwymiad i ddarparu'r gwasanaethau gorau y gallwn i'n famau a babanod, a'u teuluoedd, ac i barhau i wella ein gwasanaethau.
Unwaith eto, ar ran y Bwrdd, hoffwn ymddiheuro i fenywod a'u teuluoedd lle nad yw eu profiad wedi bod mor dda ag y dylai fod wedi bod.
Abigail Harris,
Prif Weithredwr, BIP Bae Abertawe
Efallai eich bod yn ymwybodol o bryderon cyfryngau cymdeithasol am y cynnydd sy’n cael ei wneud gan yr adolygiad annibynnol o’n gwasanaethau Mamolaeth a Newyddenedigol. Gobeithiwn y bydd y wybodaeth ganlynol o gymorth.
Nid yw'r grŵp hwn wedi cyfarfod yn ei ffurf lawn lawn eto. Swyddogaeth y grŵp hwn sy’n dod i’r amlwg yw datblygu ar y cyd amrywiaeth eang o ddulliau ymgysylltu a fydd yn arwain at gyswllt uniongyrchol â chymaint o deuluoedd â phosibl ond hefyd i geisio osgoi ailadrodd gyda rhanddeiliaid, megis Llais (sefydliad eirioli cleifion annibynnol Cymru), lle mae teuluoedd eisoes wedi darparu eu hadroddiadau unigol o’r gofal a gawsant. Bydd y grŵp yn cael y dasg o ddylunio a sicrhau'r dulliau hyn; trwy gonsensws cynnar y grŵp bydd yn cael ei gyd-gadeirio gan gynrychiolwyr teuluoedd a fydd yn cael eu henwi gan Llais. Ewch yma i ymweld â gwefan Llais a darganfod mwy amdanyn nhw.
Cynhaliwyd cyfarfod am waith y grŵp ddydd Gwener 23 Awst ac mae hyn wedi bod yn destun camliwio sylweddol ar lwyfannau cyfryngau cymdeithasol/cyfryngau. Yr wythnos hon, bydd y tîm Adolygu Annibynnol yn cynnwys rhagor o fanylion am y grŵp hwn ar ei wefan ond mae’n bwysig nodi bod Llais yn rhan allweddol o’r grŵp hwn ac wedi cyfrannu’n llawn at y trafodaethau yn ystod cyfarfod dydd Gwener. Bydd cyfathrebu rhwng y tîm adolygu a Llais yn awr yn cael ei wella yn ystod yr adolygiad.
Mae teuluoedd a chymunedau eisoes yn cymryd rhan yn yr adolygiad drwy amrywiaeth o ddulliau, gan gynnwys:
Pwynt hollbwysig i'w nodi ynghylch y dull hwn yw y bydd y pwyslais, lle bynnag y bo modd, ar gyswllt uniongyrchol â theuluoedd unigol . Er y bydd rhai achlysuron pan fydd teuluoedd lluosog neu grwpiau o deuluoedd yn cael eu cynnwys ar yr un pryd ee trwy arolygon, cyfarfodydd neu weithdai, yr ymgysylltu mwyaf ystyrlon fydd yr ymgysylltu unigol. Bydd ymgysylltu ystyrlon drwy gyswllt uniongyrchol â theuluoedd unigol yn helpu i osgoi sefyllfaoedd lle na chlywir rhai lleisiau. Yn ogystal ag arweinydd ymgysylltu ar gyfer yr Adolygiad Annibynnol, mae Llais hefyd yn allweddol i gyflawni'r gweithgaredd ymgysylltu hwn.
Anfonwyd y gyfran gyntaf o lythyrau adolygu gan yr Adolygiad Annibynnol yr wythnos diwethaf at yr unigolion a'r teuluoedd a fu'n gysylltiedig ag achosion 2022. Gwnaethpwyd hyn yn sensitif gyda llythyr eglurhaol yn egluro pam yr oeddid yn cysylltu â hwy gyda llythyr ar wahân wedi'i gynnwys mewn amlen ar wahân wedi'i selio. Roedd y llythyr eglurhaol yn cydnabod y gallai fod yn ofidus i ni gysylltu ag ef ac awgrymodd y dylai unigolion agor yr ail amlen wedi'i selio dim ond pan fyddant yn teimlo'n barod ac yn gallu gwneud hynny. Roedd yr ail lythyr yn amlinellu'r broses yn fanwl ac yn ei gwneud yn glir sut i gysylltu â'r adolygiad pe bai angen unrhyw fath o gymorth arnynt.
Bydd cyfrannau pellach o lythyrau'n cael eu hanfon yn systematig dros yr wythnosau nesaf wrth i'r adolygiad weithio drwy'r achosion y bydd yn eu hadolygu'n glinigol. Nid yw’n wir fel yr awgrymwyd ar y cyfryngau cymdeithasol mai dim ond am flwyddyn sy’n cael ei hadolygu – mae’r adolygiad yn edrych ar:
Mae'r uchod yn amlygu'r dull cynhwysol sy'n cael ei fabwysiadu.
O ran profedigaeth a chefnogaeth emosiynol/seicolegol, gallwn gadarnhau bod hyn yn cael ei roi ar waith ar hyn o bryd i gefnogi’r rhai y cysylltir â nhw ar hyn o bryd a’r rhai sy’n hunangyfeirio (gweler isod).
Rydym yn gofyn am gyflwyniadau gan sefydliadau priodol a fydd yn gallu darparu’r cymorth ar sail annibynnol a bydd y dulliau o gael gafael ar y cymorth hwn yn cael eu rhannu ag unigolion cyn gynted â phosibl. Amlygodd y llythyrau a anfonwyd yr wythnos diwethaf y byddai cymorth ar gael a chynhwyswyd cyfeiriad e-bost fel y gallai unigolion ofyn am fynediad i'r cymorth hwnnw. Unwaith eto, pan fyddwn yn derbyn adborth ynghylch y cymorth sydd ar gael, byddwn yn gweithredu arno ac yn ceisio datblygu a gwella'r gwasanaeth yn barhaus ar y cyd â theuluoedd sy'n ei ddefnyddio.
Bydd yr Adolygiad Annibynnol hefyd yn agor proses hunangyfeirio cyn bo hir i unrhyw un sy'n credu y dylid adolygu ei achos. Mae hyn yn cael ei wneud gyda'r nod o'i gwneud yn glir y bydd yr adolygiad yn gynhwysol yn hytrach nag yn gyfyngedig.
Bydd y broses hunangyfeirio yn cael ei gwneud yn glir ar y wefan a bydd cyfathrebiadau ehangach ynghylch hunangyfeirio yn cael eu gwneud pan fydd yn cael ei agor ac yn aml wedi hynny. Ewch yma i fynd i wefan yr Adolygiad Annibynnol .
Ni fydd terfyn amser ar gyfer hunanatgyfeirio (hy gallai teuluoedd hunan-atgyfeirio hyd yn oed os oedd eu hachos cyn 2019) er ei bod yn amlwg y bydd yr achosion mwy diweddar yn fwy perthnasol i statws presennol y gwasanaethau. Er gwaethaf hynny, rydym yn cydnabod pa mor bwysig yw rhoi cyfle i unigolion ailedrych ar eu gofal pan fyddant yn teimlo ei fod yn angenrheidiol ac yn briodol ac rydym wedi ymrwymo i’w galluogi i wneud hynny.
Mae’r adolygiad wedi penodi dwy fydwraig arbenigol newydd i frysbennu hunan-atgyfeiriadau a chymorth gyda chydlynu a chyfathrebu – byddant yn gweithio’n annibynnol ar y Bwrdd Iechyd.
Er bod y Bwrdd Iechyd wedi comisiynu'r adolygiad, mae wedi'i sefydlu mewn ffordd sy'n diogelu ei annibyniaeth.
Mae pecyn Llywodraethu cynhwysfawr wedi'i ddatblygu i amlinellu sut y caiff hyn ei gyflawni. Mae copi o'r pecyn Llywodraethu ar gael ar wefan yr Adolygiad Annibynnol.
Mae'r Panel Goruchwylio yn rhan bwysig o'r trefniadau Llywodraethu sy'n sicrhau annibyniaeth yr adolygiad. Bydd ei Gadeirydd, Dr Denise Chaffer, yn parhau yn y rôl dros dro. Credwn mai’r flaenoriaeth ar hyn o bryd yw caniatáu i’r adolygiad symud ymlaen yn hytrach na dechrau proses recriwtio newydd a allai oedi gwaith y Panel Goruchwylio a chreu bwlch digroeso.
Mae cost yr adolygiad wedi cael ei feirniadu ar gyfryngau cymdeithasol ond y gwir anodd yw bod adolygiad cywir a chwbl annibynnol fel yr un yr ydym wedi ei gomisiynu yn gostus. Y flaenoriaeth yn awr yw inni wneud yn siŵr bod yr adolygiad yn gallu bwrw ymlaen â’i waith fel bod yr arian sy’n cael ei wario yn y pen draw yn fuddsoddiad yn ansawdd y gofal a ddarperir gan ein gwasanaethau mamolaeth a newyddenedigol.
Ac yn olaf ar fater Llywodraethu, mae awgrymiadau camarweiniol bod y Cylch Gorchwyl wedi'i ddiweddaru i leihau'r cwmpas. Nid yw hynny'n wir ac mae'r gwir i'r gwrthwyneb mewn gwirionedd fel yr amlinellwyd uchod. Yn wir, mae’r amserlen ar gyfer hunanatgyfeirio bellach wedi’i hagor yn gyfan gwbl er mwyn peidio â chyfyngu ar leisiau menywod a theuluoedd sy’n teimlo nad ydynt erioed wedi cael datrysiad i’w pryderon.
Nawr bod yr Adolygiad Annibynnol yn gwbl weithredol gydag achosion yn cael eu hadolygu a gwaith ymgysylltu ar y gweill, byddwn yn rhannu diweddariadau rheolaidd ar sail ehangach trwy ein tudalennau gwe pwrpasol.
Bydd yr Adolygiad Annibynnol ei hun hefyd yn diweddaru'n rheolaidd ar gynnydd, gan gyhoeddi diweddariadau ar ei wefan. Ewch yma i fynd i wefan yr Adolygiad Annibynnol .
Mae gwefan yr Adolygiad Annibynnol yn cynnwys cyfoeth o wybodaeth yn ymwneud â’r adolygiad, gan gynnwys y pecyn llywodraethu manwl y cyfeiriwyd ato’n gynharach yn ogystal ag adran newyddion diweddaraf a gwybodaeth ymarferol ar sut i gysylltu â’r adolygiad a sut i gael cymorth. Mae unigolion eisoes yn defnyddio'r manylion cyswllt ac yn ymgysylltu'n frwd â'r adolygiad.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.