Anghenion Dysgu Ychwanegol
Mae’r dudalen hon yn darparu gwybodaeth am rôl y GIG o dan Ddeddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 – Deddf ADY . Mae’n egluro beth mae’r Ddeddf ADY yn ei olygu i blant a phobl ifanc sydd ag anghenion dysgu ychwanegol, lle mae’r GIG yn ymwneud â diwallu eu hanghenion.
Mae’r fideos ar y dudalen hon yn dangos sut mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe yn cydweithio â’n partneriaid addysg yn Awdurdodau Lleol Castell-nedd Port Talbot ac Abertawe, i wneud gwahaniaeth i blant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol.
Mae’r fideos hefyd yn rhoi gwybodaeth am rôl tri o’n meysydd gwasanaeth sydd â rhan allweddol i’w chwarae wrth gefnogi plant ag anghenion dysgu ychwanegol – Therapi Iaith a Lleferydd, Therapi Galwedigaethol a Ffisiotherapi. Ewch yma i weld fideos am wasanaethau therapi a all helpu eich plentyn.
I gael rhagor o wybodaeth am y gwasanaethau hyn, a rhai o’r gwasanaethau eraill sydd â rôl bwysig wrth gefnogi llawer o blant a phobl ifanc ag anghenion ychwanegol, darperir dolenni ar waelod y dudalen hon.
Beth yw'r Ddeddf ADY? Nodau y Ddeddf
Y Ddeddf ADY yw cyfraith addysg yng Nghymru. I gael gwybodaeth fanwl am y Ddeddf, a beth y mae’n ei olygu i chi ac i’ch teulu, gallwch ymweld â gwefannau ein partneriaid awdurdod lleol:
Ewch yma i gael y wybodaeth ADY ar wefan Cyngor Abertawe
Ewch yma am wybodaeth ADY ar wefan Cyngor Castell-nedd Port Talbot
Nod y Ddeddf ADY yw trawsnewid canlyniadau a phrofiad plant a phobl ifanc 0-25 oed sydd ag anghenion dysgu ychwanegol, a’u teuluoedd. Mae hyn yn digwydd trwy:
- nodi anghenion yn gynnar a sicrhau bod yr anghenion hyn yn cael eu diwallu;
- gweithio mewn ffordd sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn. Mae hyn yn golygu gwrando o ddifrif ar blant a phobl ifanc ac ar eu rhieni / gofalwyr. Mae'n golygu bod eu barn, eu dymuniadau a'u teimladau wrth wraidd yr hyn a wnawn;
- cymryd pob cam rhesymol i ddarparu cymorth yn Gymraeg i blant a phobl ifanc sydd angen cymorth yn Gymraeg
Y Ddeddf ADY a Chydweithrediad: Un Plentyn, Un Dull, Un Bywyd
I rai plant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol, mae gan wasanaethau’r GIG ran hanfodol i’w chwarae i’w helpu i ffynnu a gwneud cynnydd gyda’u dysgu. Mae angen i wasanaethau'r GIG weithio mewn ffordd gydgysylltiedig ag ysgolion ac adrannau Addysg Awdurdodau Lleol er mwyn i hyn ddigwydd. Mae'r Ddeddf ADY yn galw hyn yn gydweithrediad. Mae gweithio ar y cyd rhwng gwasanaethau'r GIG, ysgolion ac adrannau Addysg Awdurdodau Lleol wedi'i hen sefydlu. Er enghraifft, mae llawer o wasanaethau’r GIG yn darparu hyfforddiant i gydweithwyr Addysg, mae rhai gwasanaethau’n cynnig cyngor a chymorth arbenigol i staff ysgolion, ac mae nyrsys ysgol yn gweithio’n agos iawn gydag ysgolion.
Er mwyn helpu i wneud yn siŵr bod cydweithredu’n digwydd mewn ffordd sy’n gwneud gwahaniaeth cadarnhaol i blant a phobl ifanc ag ADY, mae’r Ddeddf yn gosod dyletswyddau ar Fyrddau Iechyd yng Nghymru. Mae’r rhain yn cynnwys:
- Rhoi gwybod i rieni a gofalwyr, a rhoi gwybod i’r Awdurdod Lleol, lle mae gweithwyr proffesiynol y GIG yn nodi bod plentyn o dan oedran ysgol yn debygol o fod ag anghenion ychwanegol.
- Mae hyn yn helpu i sicrhau bod yr anghenion yn cael eu nodi'n gynnar, fel y gellir rhoi'r cymorth cywir ar waith.
- Darparu’r wybodaeth a’r cymorth sydd eu hangen ar Awdurdodau Lleol i wneud penderfyniadau da fel bod plant a phobl ifanc yn cael yr help sydd ei angen arnynt ac i roi’r cymorth sydd ei angen ar blant a phobl ifanc ar waith.
- Cyfrannu at gyfarfodydd i ddatblygu cynlluniau cydgysylltiedig sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn ar gyfer plant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol. Gelwir y cynlluniau hyn yn Gynlluniau Datblygu Unigol, neu CDU.
- Mewn rhai achosion, bydd gweithwyr proffesiynol y GIG yn mynychu'r cyfarfodydd hyn. Mewn achosion eraill, byddant yn darparu gwybodaeth ysgrifenedig i'r gweithiwr Addysg proffesiynol sy'n cydlynu'r cyfarfod.
- Darparu triniaethau a gwasanaethau sy'n debygol o helpu i fynd i'r afael ag anghenion dysgu ychwanegol plant a phobl ifanc. Bydd y triniaethau a'r gwasanaethau hyn yn rhan o Gynllun Datblygu Unigol y plentyn.
- Y triniaethau neu’r gwasanaethau y mae’r Bwrdd Iechyd yn eu darparu i blant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol yw’r hyn y mae’r GIG yn ei ddarparu fel arfer i ddiwallu anghenion gofal iechyd.
- Nid yw p'un a oes gan blentyn Gynllun Datblygu Unigol ai peidio yn newid y gwasanaethau GIG sydd ar gael i'r plentyn neu'r person ifanc hwnnw i ddiwallu eu hanghenion gofal iechyd ac nid yw'n newid pa mor gyflym y bydd y gwasanaethau hynny'n cael eu cyrchu. Y gwahaniaeth yw y bydd y rhain yn dod yn rhan o gynllun cydgysylltiedig rhwng Addysg ac Iechyd, a fydd yn gweithio gyda’i gilydd i helpu plant a phobl ifanc i gyrraedd y canlyniadau sydd o bwys iddynt hwy a’u teuluoedd.
- Cael un person yn gyfrifol am gydgysylltu sut mae’r Bwrdd Iechyd yn cyflawni ei ddyletswyddau o dan y Ddeddf ADY. Y person hwn yw'r Swyddog Arweiniol Clinigol Addysg Dynodedig, neu'r DECLO. Y DECLO ar gyfer Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe yw Dr Luke Jones.
Y Ddeddf ADY: Taith o Drawsnewid, a Dysgu o'ch Profiad
Fel Bwrdd Iechyd, rydym ar daith o drawsnewid. Ynghyd â’n partneriaid Addysg, rydym am roi’r Ddeddf ADY ar waith mewn ffordd sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau plant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol a’u teuluoedd. Gall dysgu o’ch profiad ein helpu i wella a gwireddu ein gweledigaeth ar y cyd – un plentyn, un agwedd, un bywyd.
Ar hyn o bryd rydym yn gweithio ar fecanwaith effeithiol i geisio adborth gan rieni sy’n ofalwyr drwy gydol blwyddyn ysgol 2023/2024. Bydd diweddariadau yn cael eu darparu ar y dudalen hon.
Dolenni i wasanaethau eraill
Ewch yma i'r dudalen we ar gyfer gwasanaethau therapi lleferydd ac iaith i blant ym Mae Abertawe
Ewch yma am y dudalen we ar gyfer gwasanaethau therapi galwedigaethol i blant ym Mae Abertawe
Ewch yma am y dudalen we ar gyfer gwasanaethau ffisiotherapi plant ym Mae Abertawe