Ystafell llesiant i gleifion a staff yn agor yng nghanolfan ganser Abertawe diolch i haelioni'r grŵp

Bydd grŵp sydd wedi treulio chwarter canrif yn cefnogi pobl â chanser yn helpu i barhau â’r gwaith da er ei fod yn chwalu.

Cafodd Grŵp Hunangymorth Canser Abertawe a Gŵyr ei sefydlu ym 1999 gan Yvonne Young ar ôl iddi dderbyn diagnosis o ganser.

Cynhaliodd sesiynau wythnosol yn Abertawe ar gyfer pobl yr effeithir gan ganser a chynhaliodd siop codi arian lwyddiannus iawn hefyd.

(Prif lun uchod: Yvonne, ail ar y chwith, gyda chyfarwyddwyr y grŵp Helen Neal, Mel Storey, Carole Farah a Geoff Parr)

Ond, fel gyda chymaint arall mewn bywyd, mae etifeddiaeth Covid wedi gadael y grŵp heb gartref a gyda niferoedd yn lleihau.

Ond cyn cau am byth, mae aelodau'r grŵp wedi rhannu'r arian sydd ar ôl yng nghyfrif y grŵp gyda nifer o achosion teilwng.

Roedd hynny’n cynnwys rhodd o £25,000 i ddatblygu ystafell les i’w defnyddio gan gleifion a staff Canolfan Ganser De Orllewin Cymru, neu SWWCC.

Mae'r ganolfan, sydd bellach yn dathlu ei phen-blwydd yn 20 oed, yn cael ei rhedeg gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe ac mae'n darparu ystod o driniaethau GIG sy'n achub bywydau fel radiotherapi, cemotherapi ac imiwnotherapi.

Mae cyfleusterau'n cael eu huwchraddio, gyda'r Uned Ddydd Cemotherapi (CDU) ar Ward 9 yn cael ei thrawsnewid diolch i roddion elusennol.

Mae cynlluniau hefyd yn cael eu llunio ar gyfer ystafell cleifion allanol newydd yn yr hen CDU yng nghefn Singleton.

Bellach mae gwaith hefyd wedi'i gwblhau ar yr ystafell les – a elwir yn Swît Lotus – ar Ward 10. Mae'n cynnwys dodrefn cyfforddus, bwrdd cyfarfod, taflunydd a sgrin, a murlun wal gyda delweddau o lafant.

Mae hyn, ynghyd â’r olygfa ysblennydd ar draws Bae Abertawe i’r Mwmbwls, yn helpu i greu’r argraff o ddod â byd natur dan do.

Torrodd Yvonne, a ymwelodd ynghyd â chyfarwyddwyr y grŵp, y rhuban i nodi agoriad swyddogol y Lotus Suite.

“Rydw i wedi bod yma tra roedden nhw’n gweithio arno ond heddiw yw’r tro cyntaf i mi ei weld wedi’i orffen,” meddai. “Mae'n hyfryd - hardd. Mae'r murlun yn torri ochr glinigol ystafelloedd mewn ysbytai.

“Pan ydych chi'n glaf canser, dyna'r cyfan sydd gennych chi yn eich pen - y canser. Sut maen nhw'n mynd i'w drin, sut ydych chi'n mynd i ddod drwyddo. Wrth ddod i mewn yma, mae ganddo'r teimlad meddalach hwnnw iddo. Mwy croesawgar. Ydy, mae'n hyfryd. A'r olygfa. Allwch chi ddim dianc o'r olygfa honno."

Cafodd Yvonne, o Abertawe, ddiagnosis o ganser ar ddiwedd y 1990au a chafodd gemotherapi a radiotherapi yn Singleton.

“Ond ar ôl hynny cefais fy ngadael ar fy mhen fy hun,” cofiodd. “Doedd dim byd arall allan yna i fy helpu. Meddyliais i, beth alla i ei wneud i gadw fy hun yn iach? Felly edrychais a dod o hyd i Hosbis y Cymoedd.”

Elusen yw hon sy’n darparu gofal lliniarol i bobl yn ardal Blaenau Gwent â chyflyrau sy’n cyfyngu ar fywyd fel canser neu fethiant y galon.

Dywedodd Yvonne ei bod yn gallu gweld sut roedd y therapïau roedd yn eu cynnig yn fuddiol ac yn meddwl bod angen yr un peth yn Abertawe. Wedi'i hannog gan un o feddygon yr hosbis a chyda chefnogaeth nifer o bobl a therapyddion, ffurfiodd Grŵp Hunangymorth Canser Abertawe a Gŵyr.

“Fe lwyddon ni i gael rhent yn y ganolfan ddydd yn Norton Lodge yn West Cross,” meddai. “Fe wnaethon ni gynnal sesiynau yno ar ddydd Sadwrn i unrhyw un oedd wedi cael triniaeth, mynd trwy driniaeth a dod allan y pen arall.

“Doedd dim rhaid iddyn nhw gael dim byd os nad oedden nhw eisiau, os oedden nhw eisiau siarad a chael paned o de, fe allen nhw.

“Mae’r rhan fwyaf o’n therapyddion wedi bod gyda mi ers amser maith. Hebddynt, ni allai fod wedi dal ati cyhyd ag y gwnaeth.”

Collodd y grŵp ei ganolfan yn West Cross yn ystod y pandemig, ac nid yw wedi gallu sicrhau dewis arall. Mae niferoedd hefyd wedi lleihau, eto o ganlyniad uniongyrchol i Covid.

“Doedd pobol ddim eisiau mynd allan i gymysgu,” meddai Yvonne. “Doedd neb eisiau ei gymryd ymlaen, ac roeddwn i’n meddwl ei bod hi’n amser i ni symud ymlaen, a gallai’r arian gael ei wario’n well i elusennau eraill.”

Ar wahân i SWWCC, mae’r grŵp hefyd wedi rhoi rhoddion i Dŷ Olwen yn Ysbyty Treforys, y Gwasanaeth Gwybodaeth a Chymorth Canser yn Uplands, Abertawe, a Sefydliad Hunangymorth Sandville ym Mhorthcawl.

(Kate Ashton, yn sefyll, yn sgwrsio â chyfarwyddwyr y grŵp yn yr Ystafell Lotus newydd)

Dywedodd Kate Ashton, Rheolwr Gwasanaeth Oncoleg yn SWWCC, y byddai Ystafell Lotus yn cael ei defnyddio ar gyfer gweithgareddau wedi’u cynllunio a gweithgareddau heb eu cynllunio, ac y byddai ar gael i gleifion a staff.

“Mae'n faes sydd ddim yn glinigol,” meddai. “Mae'n cymryd i ffwrdd o'r awyrgylch clinigol hwnnw, i ddarparu man i gleifion a staff lle gallant gael amser i ffwrdd a datgywasgu.

“Mae hefyd yn darparu rhywle i fynd â theuluoedd a chleifion os ydynt wedi cael newyddion gofidus neu ar gyfer sgyrsiau anodd.

“Mae'n darparu maes i ni allu cynnig gwasanaethau nad ydym wedi cael yr amgylchedd i'w darparu o'r blaen. Gallwn nawr gynnig sesiynau a gweithgareddau sy’n canolbwyntio ar les cleifion a staff.”

Roedd ystafell aros fawr yn Ward 10 wedi'i rhannu'n ddwy, gydag un hanner yn dal i gael ei defnyddio fel man aros a'r llall bellach yn Ystafell Lotus.

Mae thema'r lotus yn cael ei hadlewyrchu yn y decal ffenestr sydd hefyd yn sgrin sy'n darparu preifatrwydd. Fodd bynnag, y nodwedd fwyaf trawiadol yw'r murlun lafant sy'n ymestyn hyd cyfan un wal.

“Roedden ni eisiau delwedd a oedd yn gwneud i chi deimlo'n ymlaciol. Roedden ni eisiau rhywbeth nad oedd yn teimlo'n rhy ffug ond oedd â ffocws meddal iddo,” meddai Kate.

“Pan oedden ni’n edrych ar ddewisiadau, dyna oedd yn cael ei ffafrio ymhlith staff a chleifion y buon ni’n siarad â nhw. Roedd yn teimlo'n ymlaciol ac yn tawelu.

“Roedd gan Grŵp Hunangymorth Canser Abertawe a Gŵyr borffor yn ei logo, ac roeddem am gadw hwnnw, gan gydnabod y rhodd hael a roddasant inni a’n galluogodd i greu’r gofod hwn.”

Mae apêl codi arian, Mynd y Filltir Ychwanegol ar gyfer Canser, wedi'i lansio i nodi 20 mlynedd ers sefydlu'r ganolfan.

Dilynwch y ddolen hon os ydych am gefnogi apêl Mynd y Filltir Ychwanegol ar gyfer Canser.

A dilynwch y ddolen hon i ddarganfod mwy am Mynd y Filltir Ychwanegol ar gyfer Canser.