Profiadau staff yn helpu i ffurfio rhwydwaith anabledd

Mae staff yn gobeithio defnyddio eu profiad bywyd i wneud gwahaniaeth i gydweithwyr anabl ym Mae Abertawe.

Mae Rhwydwaith Cymorth Staff Anabledd newydd gael ei sefydlu gan aelodau o'r tîm iechyd meddwl ac anableddau dysgu.

Nod y grŵp fydd cyfeirio cydweithwyr at wasanaethau ac, am gymorth, darparu cefnogaeth uniongyrchol a llwyfan ar gyfer trafodaeth. Fe'i sefydlwyd yn wreiddiol o fewn iechyd meddwl ac anableddau dysgu ond mae ar agor i staff ar draws y bwrdd iechyd.

Mae gan un o bob pedwar o bobl yn rhanbarth Bae Abertawe anabledd, a dyna pam mae'r bwrdd iechyd wedi cydnabod hyn yn ei Gynllun Cydraddoldeb Strategol tair blynedd o'r enw Rydym i gyd yn Perthyn.

Mae gan y rhan fwyaf o bobl yr hyn a elwir yn nodwedd warchodedig o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010. Y naw nodwedd warchodedig yw: oedran, anabledd, ailbennu rhywedd, priodas a phartneriaeth sifil, beichiogrwydd a mamolaeth, hil, crefydd neu gred, rhyw a chyfeiriadedd rhywiol.

YN Y LLUN: Mae Partner Busnes y Gweithlu ar gyfer Grŵp Gwasanaeth Iechyd Meddwl ac Anableddau Dysgu, Susan Bimson, wedi helpu i sefydlu'r rhwydwaith.

Roedd adborth gan dros 4,500 o bobl, gan gynnwys cleifion a'n staff, ar eu profiadau gofal iechyd, yn tynnu sylw at y ffaith bod gwahaniaethau unigolyn weithiau'n ei gwneud hi'n anoddach cael mynediad at ofal iechyd neu gyflawni eu potensial yn ein gweithle, a all arwain at iechyd corfforol a meddyliol gwaeth.

Drwy ein Cynllun Cydraddoldeb Strategol, mae'r bwrdd iechyd wedi blaenoriaethu wyth maes i ganolbwyntio arnynt yn 2025-26, ac mae Cynllun Gweithredu Anabledd wedi'i gynnwys yn hynny.

Mae'r bwrdd iechyd wedi ymrwymo i gydnabod pawb, boed yn glaf, yn aelod o'r teulu neu'n gydweithiwr, fel unigolyn, a'u helpu i gael mynediad at ein gwasanaethau a'n gweithle a theimlo eu bod yn perthyn iddynt.

Mae Susan Bimson, sy'n Bartner Busnes y Gweithlu ar gyfer Grŵp Gwasanaeth Iechyd Meddwl ac Anableddau Dysgu, wedi sefydlu'r rhwydwaith newydd ynghyd â Maura Walsh, Seicotherapydd Celf sydd wedi'i leoli yn Ysbyty Tonna, a chydweithwyr eraill sydd â diddordeb.

Mae gan Maura, sydd wedi gweithio i'r bwrdd iechyd am y 14 mlynedd diwethaf, gyflwr dirywiol hirdymor ac mae wedi wynebu amryw o heriau wrth weithio o fewn y GIG.

Dywedodd Maura: “Mae creu Rhwydwaith Cymorth Staff Anabledd yn llwyfan pwysig i gydweithwyr ar draws y bwrdd iechyd sydd ag anabledd.

“Mae sefydlu’r gwasanaeth yn ymwneud â gobaith – y gobaith y bydd pethau’n newid ac yn gwella i’r holl staff anabl, ac i gydweithwyr ar draws y bwrdd iechyd fod yn ymwybodol o’r gwasanaeth a sut y gall helpu.

“Daeth y man cychwyn ar gyfer creu’r gwasanaeth pan oeddwn i’n cael sgwrs gyda Susan am ychydig o broblemau roeddwn i wedi’u profi oherwydd fy anabledd ac nad oeddwn i’n gwybod ble i fynd am gymorth, ac awgrymodd hi sefydlu’r rhwydwaith.

YN Y LLUN: Mae'r Seicotherapydd Celf Maura Walsh yn rhan allweddol o'r rhwydwaith newydd.

“Dyma beth fydd y rhwydwaith yn ceisio’i ddatrys drwy gyfeirio staff a darparu cymaint o wybodaeth a chefnogaeth â phosibl.

“Mae angen pendant i wella mynediad i safleoedd a hyfforddiant – mae hyn yn rhywbeth rydw i wedi dod ar ei draws. Fel gweithiwr anabl, dydw i ddim eisiau i bobl wneud pethau i mi oherwydd bod gen i anabledd – rydw i eisiau ei wneud fy hun, ond mae angen i mi gael y wybodaeth cyn i mi deithio i safle a gwybod beth i'w ddisgwyl o ran parcio, mynediad i'r adeilad a lleoliad a chyfleusterau'r ystafell hyfforddi.

“Mae’n swnio’n eithaf sylfaenol ond dw i’n meddwl y byddai’n gwneud gwahaniaeth mawr i staff anabl.

“Gall staff gysylltu â mi i rannu eu profiadau o fod yn berson anabl yn y bwrdd iechyd neu os ydyn nhw eisiau ymuno â’r rhwydwaith.”