Practis Gŵyr yn edrych am teitl cenedlaethol

Mae optegydd o Fae Abertawe ar y gweill i gael ei enwi fel yr practis gorau yng Nghymru.

Mae Gower Opticians, sydd wedi’i leoli ym Mhenclawdd, yn un o dri sydd wedi cyrraedd y rownd derfynol sy’n gobeithio cael eu henwi fel practis y flwyddyn yng Ngwobrau Optometreg Cymru.

Mae’r practis annibynnol, a agorodd chwe blynedd yn ôl, yn gartref i optometrydd cyntaf y bwrdd iechyd i ddod yn bresgripsiynydd annibynnol.

Enillodd Laura Davies (yn y llun) y cymhwyster ychwanegol sy'n caniatáu iddi wneud diagnosis, rheoli a thrin nifer o gyflyrau llygaid.

Mae ei chymhwyster yn helpu i atal atgyfeiriadau ysbyty ac yn golygu y gall cleifion dderbyn eu gofal yn nes at eu cartrefi.

“Mae’n cynnwys rhai cyflyrau y gallwn eu rheoli’n lleol yn y gymuned, sydd wedi bod o fudd enfawr i’n cleifion,” meddai Laura.

“Po fwyaf o gleifion y gellir eu rheoli o fewn gofal sylfaenol, y gorau yw hynny iddyn nhw ac i staff gofal eilaidd sy’n gallu treulio eu hamser yn gweld cleifion eraill.”

Camsyniad cyffredin yw bod eich optometrydd lleol yn cynnig gwiriadau golwg ac yn rhagnodi ac yn ffitio sbectol.

Fodd bynnag, mae ganddynt yr arbenigedd a'r offer arbenigol i drin amrywiaeth o broblemau llygaid a hyd yn oed helpu i ganfod ac atal cyflyrau llygaid difrifol.

Cyn bo hir bydd optometryddion gofal sylfaenol yng Nghymru yn gallu trin a monitro ystod ehangach o gyflyrau llygaid.

Bydd hyn yn helpu i leihau amseroedd aros i gleifion, yn ogystal â lleddfu’r pwysau ar staff sy’n darparu gwasanaethau gofal llygaid mewn ysbytai.

Ychwanegodd Laura: “Rydym yn cynnig amrywiaeth enfawr o wasanaethau. Mae llawer o driniaethau newydd ar gael nawr o gymharu â rhai blynyddoedd yn ôl.

“Mae yna lawer o gyflyrau a reolir gan ofal eilaidd y gellir eu rheoli mewn gofal sylfaenol gan optometryddion rhagnodi annibynnol. Mae hyn yn rhoi mwy o amser i staff yr ysbyty wneud y pethau y gallant hwy eu gwneud.

“Gall optometryddion helpu gydag unrhyw newidiadau sydyn i lygaid cleifion neu gyda’u golwg a helpu’r cleifion hynny sy’n profi cur pen newydd er enghraifft.

“Os oes unrhyw newidiadau i’r llygaid neu’r golwg, ni fel optometryddion ddylai fod y man galw cyntaf.”

Yn y llun: Laura gyda'r arbenigwraig ddosbarthu Francesca Oak.

Ledled Cymru mae rhai optometryddion, gan gynnwys Laura, hefyd wedi’u hachredu i gynnig y Gwasanaeth Golwg Gwan sy’n cefnogi pobl sy’n ei chael hi’n anodd gweld pethau, hyd yn oed wrth wisgo’r sbectol gywir.

Gall y gwasanaeth eu helpu drwy gynnig pethau fel chwyddwydrau, lampau, gwydrau arlliwiedig neu dim ond drwy ddarparu cyngor arbenigol.

Eglurodd Laura fod y practis hyd yn oed wedi bod yn llwyddiannus wrth ddod yn gyfeillgar i ddementia, sydd wedi gweld gwelliannau yn cael eu gwneud i arwyddion a goleuadau ac mae staff yn cael hyfforddiant penodol.

Mae'r practis bellach yn cynnig apwyntiadau hirach ar adegau tawelach o'r dydd i helpu cleifion â dementia ac awtistiaeth i deimlo'n fwy cyfforddus.

Bydd staff yn gobeithio am fwy o lwyddiant drwy gael eu henwi fel practis y flwyddyn yng Ngwobrau Optometreg Cymru, a gynhelir yng Nghaerdydd ym mis Tachwedd.

“Dim ond ers chwe blynedd rydyn ni wedi bod ar agor felly mae’n gyfle cyffrous iawn,” meddai Laura.

“Mae’n fraint cael fy enwi fel un o’r tri sydd wedi cyrraedd rownd derfynol Cymru.

“Mae’n codi ymwybyddiaeth o’r hyn y mae practisau’n ei wneud er budd cleifion ac yn y pen draw yn rhoi gwybod i’r cyhoedd bod llawer o ffyrdd y gallwn eu helpu.”

Yn y llun: Gall optometryddion lleol drin amrywiaeth o broblemau llygaid a hyd yn oed helpu i ganfod ac atal cyflyrau llygaid difrifol.

Mae Optegwyr Gŵyr yn rhan o Grŵp Cydweithredol Clwstwr Lleol Llwchwr, sy’n cynnwys ardaloedd Pontarddulais, Gorseinon, Tre-gŵyr a Phenclawdd yn Abertawe.

Mae pob clwstwr yn cynnwys practisau meddygon teulu, deintyddion, optegwyr, fferyllwyr cymunedol, gweithwyr proffesiynol perthynol i iechyd a gwyddorau iechyd, nyrsio cymunedol, rheoli meddyginiaethau, gwasanaethau iechyd meddwl a’r sector gwirfoddol.

Gyda'i gilydd maent yn gweithio gyda'r bwrdd iechyd a phartneriaid eraill i wella iechyd a lles eu poblogaeth leol.

Dywedodd Dr James Kerrigan, arweinydd LCC Llwchwr: “Mae LCC Llwchwr yn falch iawn bod ein cydweithwyr gofal sylfaenol yn Optegwyr Gŵyr wedi cyrraedd y rhestr fer ar gyfer y rownd derfynol ar gyfer Practis y Flwyddyn 2023.

“Ar ôl ennill enw da am ddarparu gwasanaeth cwsmeriaid rhagorol yn gyson mae Laura, Francesca a gweddill y tîm wedi sefydlu eu hunain yn gadarn fel rhedwyr blaen ar gyfer gwobr y teitl.

“Dymunwn bob llwyddiant iddynt yng Ngwobrau Optometreg Cymru sydd ar ddod.”

Dywedodd Sam Page, pennaeth gofal sylfaenol Bae Abertawe: “Mae optometryddion mewn gofal sylfaenol yn gallu trin ystod eang o gyflyrau llygaid, sy’n galluogi cleifion i dderbyn eu gofal llygaid yn nes at eu cartrefi.

“Byddwn hefyd yn rhoi’r Rhaglen Diwygio Gofal Llygaid ar waith ym Mae Abertawe yn y misoedd nesaf, a fydd yn golygu bod y Gwasanaeth Rhagnodwyr Annibynnol ar gael yn ehangach i gleifion.

“Bydd hyn yn parhau i helpu i leihau amseroedd aros i gleifion, yn ogystal â’r angen iddynt gael eu hatgyfeirio i’r ysbyty ar gyfer eu gofal llygaid.”

Unwaith y bydd wedi'i roi ar waith, bydd cleifion yn gallu cael eu cyfeirio at y Rhaglen Diwygio Gofal Llygaid gan optegydd GIG.