Mae staff yn cynhyrchu fideo i hyrwyddo trafodaethau rhoi organau

Mae bob amser yn dechrau, wrth gwrs, gyda rhoi organ gwerthfawr i helpu dieithryn.

Ond er mwyn sicrhau bod anrheg werthfawr yn cael y cyfle gorau i drawsnewid bywyd rhywun yn llwyddiannus, a oeddech chi'n gwybod bod rhwydwaith mawr o weithwyr proffesiynol yn helpu pob cam o'r ffordd?

I ddangos sut mae rhoi organau yn gysylltiedig â llawer o gysylltiadau yn ei gadwyn, mae'r timau amrywiol sy'n ymwneud â Bae Abertawe wedi cynhyrchu fideo sy'n cynnig cipolwg ar y broses o ddarparu rhodd bywyd.

O radioleg i firoleg, a fferylliaeth i theatrau, mae tîm rhoi organau Bae Abertawe yn rhychwantu pob adran a gwasanaeth.

Mae'r fideo yn cael ei lansio i gyd-fynd ag Wythnos Rhoi Organau (18-22 Medi 2023) mewn ymgais i annog pobl i wneud eu penderfyniad i roi yn hysbys i'w teulu a'u hanwyliaid.

Newidiwyd y gyfraith yng Nghymru i ‘gydsyniad tybiedig’ yn 2015 – sy’n golygu y cewch eich trin fel pe na bai gennych unrhyw wrthwynebiad i’ch organau gael eu defnyddio i helpu person arall os byddwch yn marw.

Er ei bod yn annhebygol iawn y byddai meddygon yn gwneud hynny yn groes i ddymuniadau teulu agos yr ymadawedig, gall cael sgwrs am eich dymuniad i roi atal unrhyw ofid yn y dyfodol.

Dywedodd Kathryn Gooding (yn y llun uchod), nyrs arbenigol ar gyfer rhoi organau (SNOD) ym Mae Abertawe: “Daeth y syniad ar gyfer y ffilm o gyfarfod ein Pwyllgor Rhoi Organau nifer o flynyddoedd yn ôl. Fodd bynnag, bu oedi cyn gwneud y ffilm oherwydd y pandemig ond roedd staff yn parhau i fod yn awyddus i gymryd rhan ac i'r prosiect lwyddo.

“Ar y pwyllgor mae gennym ni gynrychiolwyr o bob agwedd ar y daith rhoi. Roeddem am gydnabod y meysydd hyn a'r rhan hanfodol y maent yn ei chwarae o ran rhoi organau a meinweoedd ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe.

“Mae’r fideo yn cynnwys staff y bwrdd iechyd yn cefnogi ac yn rhan o’r tîm rhoi organau ehangach – gyda’r neges yn rhedeg drwy’r amser i bobl gadarnhau eu penderfyniad ar y gofrestr rhoddwyr organau.”

Gyda thua 300 o bobl, ledled y DU, yn aros am drawsblaniad ar hyn o bryd, mae’r angen am roddwyr mor frys ag erioed.

Uchod: llun wedi'i gymryd o'r fideo sy'n cynnwys aelodau o Bwyllgor Rhoi Organau BIP Bae Abertawe

Dywedodd Kathryn: “Neges Wythnos Rhoi Organau 2023 yw annog pobl i gadarnhau eu penderfyniad ar Gofrestr Rhoddwyr Organau’r GIG.

“Y nod yw cael 25,000 yn fwy o bobl i gofrestru i ddod yn rhoddwyr organau. Dim ond dau funud mae’n ei gymryd, sy’n gyflymach na gwneud paned o de!”

Mae mwy na 50,000 o bobl yn fyw heddiw ledled y DU, oherwydd dywedodd rhywun ie wrth roi organau.

A gall organau a roddir gan un person o bosibl achub a thrawsnewid bywydau hyd at naw o bobl.

Dywedodd Damien Stevens, Nyrs Arbenigol mewn Rhoi Organau: “Gallwch arbed cymaint â 9 o fywydau fel rhoddwr organau. Ac mae 9 o bob 10 teulu yn cefnogi rhoi organau os oedden nhw'n gwybod beth mae eu hanwyliaid ei eisiau.

“Felly siaradwch â’ch anwyliaid ac ychwanegwch eich enw a’ch penderfyniad at Gofrestr Rhoddwyr Organau’r GIG.”

Dywedodd Arweinydd Clinigol Bae Abertawe ar gyfer Rhoi Organau, Anita Jonas (yn y llun uchod, chwith, gyda Kathryn Gooding): “Dydw i ddim yn meddwl bod llawer o bobl yn ymwybodol bod rhywun, sydd ar y rhestr aros, yn marw bob dydd.

“Hoffem godi ymwybyddiaeth a lledaenu’r neges hon. Er mwyn cael pobl i siarad amdano.

“Mae’n gallu bod yn anodd pan nad ydych chi’n gwybod llawer am roi organau. Gall fod yn anodd gwneud penderfyniad.

“Ond po fwyaf y byddwch chi'n siarad amdano, po fwyaf y byddwch chi'n clywed amdano, y mwyaf y byddwch chi'n darllen amdano, gall ansicrwydd ddiflannu a gallwch chi wneud penderfyniad yn ei gylch.”

Fel ymgynghorydd yn Uned Gofal Dwys Ysbyty Treforys mae Dr Jonas yn gwybod mwy na'r mwyafrif am y maes emosiynol.

Dywedodd fod gwneud eich dymuniadau yn hysbys yn arbed y loes i'ch teulu a'ch anwyliaid o orfod delio â hyn ar un o'r adegau isaf yn eu bywydau.

“Y brif neges yw annog pobol i gael sgwrs am roi organau oherwydd mae’n rhywbeth all ddigwydd i ni i gyd,” meddai.

“Hefyd, dydych chi byth yn gwybod pryd y gallech chi fod mewn sefyllfa lle mae angen trawsblaniad arnoch chi, neu rywun agos atoch chi.

“Does dim byd gwaeth na chael anwylyd sy'n ddifrifol wael a chael gwybod nad oes dim byd mwy y gallwn ei wneud i'r person hwnnw.

“Yna mae’r sgwrs am roi organau yn dod lan – mae’n dipyn i feddwl amdano bryd hynny. Pe bai’r sgyrsiau hyn yn cael eu cynnal ymlaen llaw mae’n ei gwneud hi ychydig yn haws i’r teulu.”

Yn aml mae teuluoedd yn cael cysur o wybod bod eu hanwyliaid wedi gwneud gwahaniaeth.

Dywedodd Anita: “Rwyf hefyd wedi profi teuluoedd sydd, trwy roi organau, wedi dod o hyd i ychydig o gysur. Mae’n sefyllfa hynod o anodd pan rydych chi’n colli eich anwylyd, ond yn gwybod eu bod nhw wedi rhoi rhodd bywyd mewn gwirionedd.”

Bydd Tîm Rhoi Organau Bae Abertawe i'w gweld ar stondinau yn Ysbyty Treforys Ddydd Llun, Ysbyty Singleton Ddydd Mawrth ac Ysbyty Castell-nedd Port Talbot Ddydd Mercher os ydych am drafod y pwnc.

Anogir staff ac aelodau’r cyhoedd hefyd i gofrestru ar gyfer #Race4Recipients Wythnos Rhoi Organau a cherdded, rhedeg, beicio neu nofio unrhyw bellter er mwyn rhoi cyhoeddusrwydd i’r angen am roddwyr www.raceforrecipients.com

I nodi Wythnos Rhoi Organau bydd adeiladau ledled y DU – gan gynnwys Neuadd y Ddinas yn Abertawe – yn cael eu goleuo'n binc i helpu i godi ymwybyddiaeth.

I gael gwybod mwy am roi organau a meinwe ewch i wefan Gwaed a Thrawsblaniadau’r GIG yma www.organdonation.nhs.uk/cy/rhoi/