Mae dull cynaliadwy Annie yn helpu cleifion a'r blaned

Mae therapydd galwedigaethol o Fae Abertawe yn hyrwyddo casglu sbwriel a garddio i gleifion, gan gyfuno therapi a'r amgylchedd mewn ffordd arloesol.

Mae hyrwyddwr cynaliadwyedd newydd Cymru yn helpu cleifion Bae Abertawe i ofalu amdanyn nhw eu hunain a'u hamgylchedd ar yr un pryd.

Mae Arweinydd Tîm Therapydd Galwedigaethol y bwrdd iechyd, Annie Hill, yn cefnogi cleifion iechyd meddwl sy'n oedolion gyda'u hadferiad a'u hadsefydlu, ac mae'n defnyddio ei hangerdd dros gynaliadwyedd fel ffordd o ddarparu gofal iechyd sydd hefyd yn fwy caredig i'r blaned.

Mae syniadau Annie wedi cael eu nodi gan ddarparwyr iechyd eraill ledled y DU, ac mae hi hefyd wedi cael ei chydnabod yng Ngwobrau Cynaliadwyedd GIG Cymru – gan ennill Gwobr Hyrwyddwr Cynaliadwyedd Cymru.

YN Y LLUN: Annie Hill (canol) gyda'i gwobr wedi'i chyflwyno gan gyflwynwyr y wobr.

Mae rôl therapyddion galwedigaethol yn cynnwys defnyddio nifer o ymyriadau i helpu cleifion yn eu hadferiad, gan gynnwys datblygu sgiliau byw annibynnol, mynd i'r afael ag anghenion galwedigaethol a chynyddu strwythur a threfn drwy gymryd rhan mewn gweithgareddau ystyrlon.

Mae dull cynaliadwy Annie wedi nodi cyfle i ddefnyddio tirwedd y rhanbarth fel ffordd o ddarparu gofal cyfannol sydd hefyd o fudd i'r ardal leol.

Mae Annie, ynghyd â'i chydweithwyr mewn Therapi Galwedigaethol, wedi hyrwyddo grwpiau therapiwtig i helpu i ysgogi ymgysylltiad a chyflawniadau cleifion.

Mae casglu sbwriel mewn parciau a thraethau lleol a phlannu blodau a thyfu cnydau mewn prosiect amaethyddol yn Nhreforys wedi bod ymhlith y mentrau llwyddiannus sy'n helpu cleifion i hybu eu hyder a'u lles, wrth helpu'r amgylchedd o'u cwmpas.

Dywedodd Annie: “Mae Therapyddion Galwedigaethol yn hyrwyddo arferion gofal iechyd sy’n cyfrannu at fodelau gofal grymuso, sy’n canolbwyntio ar y person ac sy’n ataliol, sy’n gost-effeithiol ac yn gynaliadwy yn amgylcheddol.

“Mae gen i angerdd dros ddefnyddio mannau gwyrdd i wella iechyd meddwl a lles ac rydw i wedi hyrwyddo'r prosiect casglu sbwriel sy'n cael ei redeg gan y tîm therapi galwedigaethol yn Ward Gwelfor Ysbyty Cefn Coed.

“Mae casglu sbwriel bellach yn cael ei ystyried fel ymyrraeth therapiwtig ar draws ystod o wahanol wasanaethau a disgyblaethau, yn ogystal â rhan o sesiynau lles staff.

“Mae rhannu’r prosiect casglu sbwriel ar draws gwahanol rwydweithiau a siopau wedi caniatáu i’r syniad ledaenu a ehangu ledled y DU.”

Mae ymweliadau wythnosol ag Amaethyddiaeth â Chymorth Cymunedol Cae Felin - prosiect sy'n seiliedig ar dir y bwrdd iechyd ger Ysbyty Treforys - hefyd wedi darparu llwybr cynaliadwy ar gyfer adferiad cleifion.

Mae cleifion wedi helpu i dyfu cnydau, plannu blodau a gweithio gyda'i gilydd i gynnal a datblygu'r safle 7.6 erw sy'n hafan i fioamrywiaeth.

Ychwanegodd Annie: “Mae’r ymweliadau â Chae Felin wedi bod yn fuddiol iawn.

"Dechreuodd y grŵp fynd yno ym mis Ionawr 2025 ac mae wedi derbyn adborth cadarnhaol iawn.

"Mae cleifion a staff yn mwynhau agwedd lles mynd allan i'r awyr agored yn ogystal â'r cyfle i gymryd rhan mewn gweithgaredd ystyrlon, sydd hefyd yn addysgu cleifion i feddwl am fwyd a'u diet mewn ffordd fwy cynaliadwy.

"Bonws ychwanegol yw ei fod yn rhoi sgiliau galwedigaethol ychwanegol i gleifion pe baent am wirfoddoli neu fynd i mewn i waith â thâl yn y dyfodol."

Mae Annie wedi rhannu ei brwdfrydedd a'i gwybodaeth am ofal iechyd cynaliadwy gyda'i chyfoedion, ac wedi sefydlu Rhwydwaith Hyrwyddwyr Cynaliadwyedd o fewn Therapi Galwedigaethol ochr yn ochr â Laura Ingham, sy'n Arweinydd Addysg, Ymchwil a Datblygu Ymarfer o fewn y gwasanaeth.

Mae'r rhwydwaith yn cynnwys staff Therapi Galwedigaethol o bob lefel, yn ogystal â chynrychiolaeth o Brifysgol Abertawe a Phrifysgol De Cymru, sy'n cyfarfod yn rheolaidd i drafod a rhannu syniadau ynghylch cynaliadwyedd a sut y gellir ei ymgorffori ymhellach yn eu hymarfer fel proffesiwn. Mae Annie hefyd wedi bod yn cydweithio â'r prifysgolion ynghylch ymgorffori cynaliadwyedd mewn addysg Therapi Galwedigaethol cyn cofrestru, sydd â photensial ar gyfer newid sylweddol a pharhaol i'r gweithlu Therapi Galwedigaethol yn ne Cymru.

Dywedodd Annie: “Mae’r GIG cyfan yn gyfrifol am tua pump y cant o holl allyriadau amgylcheddol y DU. Mae newid hinsawdd yn digwydd yng Nghymru ac mae’n effeithio ar bob un ohonom. Mae GIG Cymru a gofal cymdeithasol wedi ymrwymo i’r uchelgais i’r sector cyhoeddus yng Nghymru fod yn sero net gyda’i gilydd erbyn 2030, felly mae ymgorffori cynaliadwyedd mewn gofal iechyd yn hollbwysig.

“Mae hynny’n golygu bod yn rhaid i ni rymuso ein gweithlu ym Mae Abertawe i gofleidio arferion gofal iechyd cynaliadwy. Fel gwasanaeth, mae Therapi Galwedigaethol eisoes wedi dechrau dod yn fwy cynaliadwy wrth i staff ddod yn fwy ymwybodol o’r ffyrdd y gallwn ddarparu gofal iechyd cynaliadwy.

“Mae ein Rhwydwaith Hyrwyddwyr Cynaliadwyedd yn cefnogi ein gweithlu i feddwl a gweithio’n fwy cynaliadwy. Mae wedi dechrau’n addawol ac mae’n ennill diddordeb o fewn y proffesiwn ac ymhlith Gweithwyr Proffesiynol Iechyd Cynghreiriol eraill wrth i’r gair ledaenu am y cyfraniad posibl y gallwn ei wneud trwy ofal iechyd cynaliadwy. Tynnodd arolwg staff diweddar sylw at yr effaith gadarnhaol y mae eisoes yn ei chael, yn ogystal â deall meysydd blaenoriaeth ar gyfer y dyfodol.”