Llwyddiant fferm solar yn arbed mwy na £4 miliwn mewn ynni

Mae fferm solar arloesol Ysbyty Treforys wedi cronni dros £4 miliwn mewn arbedion pŵer wrth iddo nodi ei bedwerydd pen-blwydd.

Trodd y safle, sydd wedi'i leoli yn Fferm Brynwhilach gerllaw, ei baneli solar ymlaen ym mis Hydref 2021 wrth i'r cyfleuster ddod y cyntaf o'i fath yn y DU i bweru ysbyty yn uniongyrchol.

Ar hyn o bryd, mae'n pweru traean o bŵer yr ysbyty, ac mae wedi arbed £4.3 miliwn mewn biliau trydan trwy gynhyrchu ei bŵer ei hun a gwerthu pŵer dros ben yn ôl i'r grid.

Mae bellach ar y ffordd i ad-dalu ei gostau datblygu, gyda'r potensial i barhau i ddarparu ynni cynaliadwy am flynyddoedd lawer i ddod.

Ers mis Ebrill, mae'r tywydd mwyn wedi cynhyrchu 800,000 cilowat-awr (kWh) - uned o ynni a ddefnyddir i fesur faint o drydan y mae aelwyd yn ei ddefnyddio - yn fwy o'i gymharu â'r llynedd ac wedi arwain at dros £110,000 o arbedion ychwanegol dros yr un cyfnod, gyda dim ond ychydig o dan £850,000 yn cael ei arbed i gyd.

O ran ynni, mae hynny'n cyfateb i ddefnydd 2,329 o gartrefi cyffredin dros gyfnod o chwe mis.

Ers cael ei throi ymlaen bedair blynedd yn ôl, mae'r fferm solar wedi datblygu'n sylweddol gyda batri ac estyniad newydd yn mynd yn fyw ym mis Ebrill 2024 ynghyd â phaneli ychwanegol yn cael eu gosod i gynyddu'r cyfanswm i 12,000.

Mae'r batri yn golygu y gellir storio pŵer gormodol a gynhyrchir yn ystod oriau golau dydd ac yna ei ddefnyddio gan yr ysbyty ar ôl machlud haul.

Ar hyn o bryd mae'r fferm yn cynhyrchu pum megawat o bŵer, sy'n helpu'r bwrdd iechyd i arbed arian sylweddol ar adeg pan fo pris ynni yn arbennig o uchel.

Costiodd y fferm solar £5.7m i ddechrau, gyda'r estyniad yn costio £3.6m – i'w ad-dalu dros 11 mlynedd – sydd wedi'i ariannu gan grant buddsoddi i arbed o Raglen Ariannu Cymru Llywodraeth Cymru.

Mae Beverley Radford, Rheolwr Cydymffurfiaeth, wedi bod yn ffigur allweddol ym mhrosiect y fferm solar. Dywedodd: “Mae llwyddiant y fferm solar yn tanlinellu ac yn cadarnhau menter y bwrdd iechyd i gymryd camau gweithredu dros bedair blynedd yn ôl.

“Mae wedi profi’n brosiect hynod lwyddiannus hyd yn hyn, gan sicrhau arbedion sylweddol i’r bwrdd iechyd.

“Mae hefyd yn lleihau ein hôl troed carbon fel bwrdd iechyd, ac rydym yn arbennig o falch ohono gan ein bod yn ymwybodol iawn o’r effeithiau y mae pob penderfyniad a wnawn yn eu cael ar yr amgylchedd.

“Mae ein hadran ystadau wedi gweithio’n galed iawn ar brosiect y fferm solar i’w wneud mor llwyddiannus â phosibl a chyflawni arbedion mawr bob blwyddyn. Mae ein partneriaeth â Llywodraeth Cymru, a’r grantiau sydd ar gael, hefyd wedi chwarae rhan fawr wrth sicrhau ein bod yn manteisio i’r eithaf ar botensial y prosiect.”