Elusen yn lansio apêl i greu 'gwerddon natur' i blant sy'n derbyn gofal yn yr ysbyty
Mae Elusen Iechyd Bae Abertawe wedi lansio apêl uchelgeisiol i godi £200,000 i greu gwerddon o natur, lle gall plant a phobl ifanc sy'n mynychu'r ysbyty deimlo'n ddiogel, yn dawel ac yn datblygu sgiliau newydd.
O'r enw Cwtsh Natur, nod yr apêl yw darparu arian i droi gofod awyr agored sydd wedi'i esgeuluso yn gyfleuster newydd gwych sy'n cynnwys gerddi ac ardaloedd chwarae, therapi a dysgu y tu ôl i Ganolfan Plant Ysbyty Castell-nedd Port Talbot.
Roedd y lle presennol wedi mynd i gyflwr gwael ac roedd offer chwarae, gan gynnwys sleid a ffrâm ddringo, yn cael eu hystyried yn anniogel gan nad oeddent wedi cael eu disodli ers 30 mlynedd.
Ond yn dilyn gwaith clirio, a wnaed gan staff y Ganolfan Blant yn eu hamser rhydd, gwirfoddolwyr a myfyrwyr coleg lleol, mae'r safle bellach yn barod ar gyfer pennod newydd gyda chynlluniau uchelgeisiol i greu ardal groesawgar i blant a theuluoedd ymlacio, chwarae a theimlo'n un â'r amgylchedd naturiol, drws nesaf i'r ganolfan ei hun.
Dde ac isod: Sleid adfeiliedig yn yr ardd a'r ardal chwarae bresennol ac argraffiadau artist o sut y gallai gardd wedi'i hailwampio edrych.
Mae cyn-seren rygbi Cymru, Nathan Brew, eiriolwr angerddol dros gefnogaeth iechyd meddwl, wedi cytuno i fod yn llysgennad i'r apêl.
Yn y cyfamser, mae nifer o bobl ifanc sydd wedi derbyn triniaeth yn y ganolfan hefyd yn cefnogi Cwtsh Natur, gan gynnwys Briallen Weaver.
Dywedodd: “Rwy’n llwyr o blaid y cynllun hwn i roi bywyd newydd i’r ardd, ei gwneud yn hygyrch, a chreu amgylchedd hyfryd.
“Rwy’n gwybod y byddai gardd hygyrch yn aruthrol o ran gwella iechyd meddwl ac yn darparu manteision i lawer o wahanol fathau o bobl, fel pobl anabl a phobl nad ydynt yn gallu siarad ac nad oes ganddynt fynediad i fannau o’r fath yn eu cymunedau lleol o bosibl.
“Mae bod yn yr awyr agored yng nghanol natur yn cael effaith mor fawr a bydd darparu lle fel hyn i bobl o dan y gwahanol wasanaethau yma yn creu ymdeimlad o gymuned ac yn dod â llawer o heddwch mewnol.”
Bob blwyddyn, mae'r ganolfan yn trin hyd at 8,000 o blant. Pan fydd teuluoedd yn ymweld, maent yn aml yn dod â brodyr a chwiorydd gyda nhw, felly byddai ardal addas at y diben, wedi'i hadnewyddu, yn caniatáu i blant â gwahanol alluoedd chwarae gyda'i gilydd, mwynhau'r awyr agored, llosgi gormod o egni a chymryd rhan mewn gweithgareddau therapiwtig.
Ychwanegodd Cathy Stevens, Swyddog Elusen Cymorth Cymunedol Elusen Iechyd Bae Abertawe: “Ein nod nawr yw datblygu’r safle hwn fel lloches i blant, pobl ifanc, eu teuluoedd a bywyd gwyllt lleol.
“Mae gan lawer o’r plant sy’n defnyddio ein canolfan broblemau symudedd ac efallai nad oes ganddyn nhw lawer o gyfleoedd i ddod yn agos at fywyd gwyllt. Efallai bod gan eraill broblemau iechyd meddwl y gellid eu cefnogi’n weithredol trwy ddod yn agosach at natur.
“Rydyn ni’n gwybod pa mor bwysig yw bod yn yr awyr agored mewn mannau gwyrdd ar gyfer ein hiechyd a’n lles, a’n nod yw meithrin y plant sy’n ymweld â’r ysbyty a’n bywyd gwyllt lleol.”
Er bod y targed codi arian yn uchelgeisiol, mae cwblhau prosiect arall yn llwyddiannus yn tanlinellu'r hyn y gellir ei gyflawni pan fo penderfyniad i ddarparu cyfleusterau newydd sy'n newid bywydau cleifion a chymunedau lleol.
Chwith: Aelod Senedd Castell-nedd, Jeremy Miles, yn edrych wrth i'r rhuban gael ei dorri a'r ystafell synhwyraidd ar ei newydd sbon gael ei datgan ar agor.
Agorwyd ystafell synhwyraidd wedi'i hadnewyddu ar gyfer y Ganolfan Plant yn swyddogol ddydd Gwener diwethaf, gyda aelod o'r Senedd dros Gastell-nedd, Jeremy Miles, a Chadeirydd Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe, Jan Williams, yn cymryd rhan yn y dadorchuddiad.
Llwyddodd staff, gan weithio gydag Elusen Iechyd Bae Abertawe, i sicrhau'r arian i dalu am y gwaith adnewyddu.
Bydd yr ystafell yn darparu amgylchedd rhyngweithiol, tawel sy'n cefnogi therapi mewn lleoliad anghlinigol. Ei nod yw helpu plant i ymlacio, yn enwedig pan fo bod yn yr ysbyty yn aml yn brofiad trawmatig a llethol. Mae wedi'i neilltuo i chwarae, creadigrwydd ac archwilio wrth ddarparu'r lle perffaith i ddatblygu sgiliau newydd.
Talodd Mr Miles deyrnged i'r gwaith caled y tu ôl i adnewyddu'r ystafell synhwyraidd cyn ychwanegu ei gefnogaeth i Apêl Natur Cwtsh.
Dywedodd: “Roeddwn wrth fy modd ac yn teimlo’n anrhydeddus o gael fy ngwahodd i agor yr ystafell synhwyraidd newydd wych yn ffurfiol. Mae’n gamp wych - wedi’i gwneud yn bosibl gan haelioni, gwaith caled ac ymrwymiad pawb a gyfrannodd at yr apêl codi arian.
“Bydd yr ystafell yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol a pharhaol i fywydau’r plant, y bobl ifanc a’r teuluoedd sy’n dod drwy ddrysau’r ganolfan hon. Mae’r ganolfan ei hun yn hanfodol wrth gefnogi miloedd bob blwyddyn gyda gofal, tosturi ac arbenigedd. Bydd y gofod newydd hwn yn gwella’r gefnogaeth honno, gan gynnig cysur, tawelwch ac ysgogiad wedi’i deilwra i anghenion ei defnyddwyr.
“Mae’r hyn sydd wedi’i gyflawni yma heddiw yn ysbrydoledig. Ac mae gweld llwyddiant y prosiect hwn yn rhoi hyder llwyr i mi y bydd y cam nesaf – trawsnewid yr ardd awyr agored – yn dod yn realiti cyn bo hir.”
Ychwanegodd Cadeirydd BIP Bae Abertawe, Jan Williams: “Yn ogystal ag agor yr ystafell synhwyraidd ysbrydoledig, rydym wrth ein bodd yn lansio ein prosiect cyffrous Cwtsh Natur.
“Rydyn ni i gyd yn gwybod pa mor bwysig yw cael mynediad i’r awyr agored a mynediad at natur, nid yn unig i feithrin ein hiechyd corfforol, ond i helpu ein hiechyd a’n lles emosiynol a meddyliol hefyd.
“Mae’n brosiect uchelgeisiol, ond mae Elusen Iechyd Bae Abertawe yn uchelgeisiol iawn, yn anelu’n uchel ac yn mynd o nerth i nerth. Diolch yn fawr iawn i’r holl staff a oedd yn rhan o hyn ac sydd wedi gwneud hyn yn bosibl.”
Mynegodd Jan hefyd ei phleser y bydd y prosiect yn gweithio mewn cydweithrediad ag Earth Wrights, cwmni sy'n arbenigo mewn adeiladu a dylunio meysydd chwarae a Down to Earth, arbenigwyr mewn adfywio dan arweiniad y gymuned.
Yn y llun ar y chwith: Tu mewn i'r ystafell synhwyraidd
Mae'n gwasanaethu ardal Bae Abertawe ynghyd â Hafan y Môr, sydd wedi'i lleoli yn Ysbyty Singleton. Mae tîm Castell-nedd Port Talbot yn ymweld â phlant yn eu cartrefi a'u hysgolion yn aml, gan gwmpasu ardal o ymylon Dyffryn Afan i gymoedd Aman a Glyn-nedd. Mae tîm bach o staff yn rheoli niferoedd mawr o blant a theuluoedd ag anghenion hirdymor, gyda'r nod o gadw plant yn iach yn y gymuned a lleihau arosiadau hir yn yr ysbyty.
Mae Gwasanaeth Iechyd Meddwl Plant a Phobl Ifanc, a elwir hefyd yn CAMHS, yn darparu gwasanaeth amlddisgyblaethol i blant a phobl ifanc hyd at 18 oed a'u teuluoedd.
Mae'r tîm yn ymgorffori seicolegwyr clinigol a chwnsela, therapyddion teulu systemig ac amrywiaeth o therapyddion seicolegol medrus a phrofiadol eraill sy'n arbenigo mewn dulliau therapiwtig penodol fel seicotherapi celfyddydau, therapi chwarae, therapi ymddygiad gwybyddol, a therapi ymddygiad dialectig.
Os hoffech chi gael gwybod mwy am yr apêl neu gymryd rhan yn y codi arian, cliciwch ar y ddolen hon.
Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.