Mae Biocemegydd Meddygol Bae Abertawe, Stephen Merridew, wedi ennill y BEM (Medallwyr Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig) yn rhestr Anrhydeddau Blwyddyn Newydd y Brenin.
Mae Stephen, a ddechreuodd ei yrfa ym mis Tachwedd 1978 yn hen Ysbyty Cyffredinol Pen-y-bont ar Ogwr, wedi derbyn y wobr am ei wasanaethau i'r GIG.
Ymddeolodd Stephen fel uwch wyddonydd biofeddygol ar ôl 40 mlynedd ond cafodd ei ail-gyflogi gan Fae Abertawe yn 2018 i gymryd rôl newydd fel rheolwr hyfforddiant arbenigol. Mae bellach yn addysgu grwpiau o fyfyrwyr ôl-raddedig sy'n gobeithio dilyn yn ôl ei draed a dechrau gyrfa mewn biocemeg feddygol gyda'r GIG.
“Ces i fy synnu’n fawr pan ges i lythyr ddechrau Rhagfyr yn dweud fy mod i’n derbyn y BEM,” meddai Stephen, 65, sy’n byw gyda’i wraig Deborah yn Notais, Porthcawl.
“Yn amlwg bryd hynny roedd yn gwbl gyfrinachol, felly rydw i wedi bod yn dal gafael ar y wybodaeth yma. Yr unig bobl eraill oedd yn gwybod oedd fy enwebai a fy ngwraig. Wrth i mi siarad, dwi dal heb lwyddo i ddweud wrth fy nheulu i gyd!
“Ond mae’n wych cael fy nghydnabod fel hyn ac mae wir yn gydnabyddiaeth i’m holl gydweithwyr dros y blynyddoedd, hefyd.
“Rwyf wedi cael gyrfa wych. Mae wir wedi bod yn swydd ddelfrydol i mi. Roeddwn yn dda mewn gwyddoniaeth yn yr ysgol a gwelais fod biocemeg feddygol yn ffit perffaith i mi.
“Mae fy ngwraig, Deborah, hefyd wedi treulio ei bywyd gwaith fel gwyddonydd biofeddygol felly daeth y swydd â ni at ein gilydd. Roedden ni'n arfer gweithio shifftiau Dydd Nadolig a byddwn i'n cwrdd â hi yn y maes parcio gan fod un o'n shifftiau yn dod i ben a'r llall yn dechrau!
“Rydw i wedi caru pob munud ohono. Bu cyfnodau anodd, fel mewn unrhyw faes arall o waith, ond mae bob amser wedi teimlo fel bod her newydd i’w chymryd bob dydd.”
Mae Stephen yn dysgu ei fyfyrwyr i raddau helaeth ar-lein a thra ei fod wedi'i leoli yn Ysbyty Treforys, mae'n gwneud llawer o'i waith y dyddiau hyn o swyddfa yn Ysbyty Tywysoges Cymru ym Mhen-y-bont ar Ogwr, sy'n gymudo mwy cyfleus.
“Ar hyn o bryd rwy’n dysgu grŵp o 21 o fyfyrwyr, ddau ddiwrnod yr wythnos,” ychwanegodd.
“Ar ôl ymddeol, gofynnwyd i mi a hoffwn drosglwyddo rhywfaint o fy mhrofiad i genhedlaeth newydd ac mae'n rhoi boddhad mawr. Rwy'n addysgu rhai myfyrwyr disglair, meddwl agored iawn sydd eisiau dysgu, sy'n wych.
“Rwyf bob amser yn dweud bod gyrfa yn y GIG yn yrfa gydol oes, os ydych am iddi fod. Mae'n dal i fod yn yrfa werth chweil. Rwy'n dweud wrth fy myfyrwyr fy mod yn y math hwn o waith nid pan oeddent yn yr ysgol, ond pan oedd eu rhieni yn yr ysgol! Mae’r ffaith fy mod yn gallu edrych yn ôl ar fy ngyrfa a gwybod fy mod wedi ei fwynhau cymaint yn brawf ei fod yn ddewis gyrfa gwych.”
Mae Stephen nawr yn aros am fanylion ynghylch pryd y bydd yn derbyn ei BEM.
Ychwanegodd: “Mae’r BEM yn cael ei ddyfarnu’n lleol mewn gwirionedd, felly byddaf yn ei dderbyn gan Arglwydd Raglaw Morgannwg, yn Neuadd y Ddinas, Caerdydd yn ôl pob tebyg.
“Ond mae ‘na Arddwest Palas Buckingham yn yr haf hefyd. Dylai hynny fod yn achlysur gwych i mi a fy ngwraig edrych ymlaen ato.”
