Annog y cyhoedd i helpu i atal llithro a chwympo yn ystod misoedd y gaeaf

Pan fydd y tywydd yn troi'n oerach gall fod yn hawdd anghofio rhai o'r peryglon a ddaw yn ei sgil.

Gall misoedd y gaeaf ddod â thymheredd plymio, ochr yn ochr â rhew, eira a dail yn cwympo, a all gynyddu'r risg o gwympo.

Er yr hoffem i gyd barhau â'n cynlluniau a'n gweithgareddau dyddiol fel arfer, mae'n bwysig bod yn ymwybodol o'r tywydd cyn mentro allan.

Mae llawer o gamau y gallwn eu cymryd i leihau’r siawns o gwympo yn ystod cyfnod oer, o gwmpas y tŷ a thra allan.

Dywedodd Eleri D'Arcy, arweinydd ansawdd a gwelliant cwympiadau: “Fel ar gyfer pob un ohonom, mae'r risg o gwympo yn cynyddu pan fydd y tywydd yn oer yn enwedig pan fo rhew ar y ddaear. Mae angen inni i gyd fod yn ymwybodol o hyn a bod yn fwy gofalus.

“Mae yna risg ychwanegol i bobl hŷn ac eiddil. Pe byddent yn cwympo mae'n debygol y byddai mwy o effaith ar eu hiechyd cyffredinol, boed hynny'n gorfforol oherwydd anaf neu'n feddyliol ac yn emosiynol drwy golli hyder a chynnydd mewn pryder.

“Mae ynysu yn bryder ac yn risg ynddo’i hun. Gyda'r tywydd garw, mae pobl yn fwy tebygol o aros y tu fewn ac ymddieithrio o'r gymuned. Er ei bod yn bosibl mai hwn yw’r opsiwn mwyaf diogel ar adegau, rydym am annog pobl i gadw’n heini ac ymgysylltu â gweithgareddau cymunedol er mwyn peidio â bod yn ynysig.

“Ond mae’n bwysig cymryd camau rhagweithiol i leihau’r risgiau sy’n gysylltiedig â mynd allan mewn tywydd oer. Meddyliwch faint o'r gloch rydych chi'n mynd allan i geisio osgoi'r boreau cynnar pan fydd y rhew yn drwchus iawn neu'n hwyr yn y nos pan mae'n dywyll a gwisgwch yn briodol ar gyfer y tywydd.

“Ceisiwch bob amser roi gwybod i rywun beth yw eich cynlluniau a faint o’r gloch rydych chi’n rhagweld y byddwch adref a gwnewch yn siŵr bod gennych chi ffôn symudol lle bo modd er mwyn i chi allu ffonio am help os oes angen.”

Gall addasu eich gweithgareddau dyddiol fod yn fuddiol o ran lleihau’r amser diangen a dreulir y tu allan, tra bod newidiadau syml y gallwch eu gwneud gartref hefyd i geisio lleihau’r risg o gwympo.

Ychwanegodd Eleri, yn y llun : “Ystyriwch y gweithgareddau rydych chi'n eu gwneud yn y cartref ac o'i gwmpas sy'n gofyn i chi fynd allan. Gallech gael biniau wedi’u selio yn y tŷ y gallwch eu llenwi er mwyn ceisio lleihau nifer y teithiau y byddwch yn eu gwneud i’r biniau y tu allan. Efallai y gallai aelod o'r teulu wedyn fynd â nhw allan i chi.

“Os oes rhaid i chi fynd â'r biniau allan, fe ddylech chi wneud yn siŵr eich bod chi'n gwisgo'r esgidiau priodol hyd yn oed os ydych chi ond yn mynd allan am rhywbeth gyflym yn a cheisio gwneud hyn yn ystod oriau golau dydd.

“Mae'n bwysig gwneud yn siŵr bod gennych chi fynediad at rywbeth gartref y gallwch ei ddefnyddio i alw am help os oes angen neu gario ffôn symudol pan fyddwch allan.

“Mae hefyd yn bwysig iawn peidio â rhuthro. Cynlluniwch ymlaen llaw fel eich bod yn rhoi digon o amser i chi'ch hun gwblhau gweithgaredd neu gyrraedd apwyntiad. Po fwyaf y byddwn yn rhuthro, y mwyaf tebygol o gwympo.”

Mae rhai awgrymiadau eraill i helpu i leihau’r risg o gwympo yn cynnwys:

• Mynd allan yn ystod y dydd i osgoi rhew cymaint â phosib
• Defnyddio canllawiau pan fyddwch allan ac osgoi defnyddio rampiau
• Gwneud yn siŵr bod gennych chi ddigon o fwyd gartref, fel bara a llaeth, fel nad oes rhaid i chi fynd allan mewn tywydd garw
• Gadael i deulu a ffrindiau helpu gyda siopa
• Gwnewch yn siŵr eich bod wedi gwisgo ar gyfer y tywydd oer, yn enwedig gydag esgidiau call
• Os ydych chi'n defnyddio blancedi wrth eistedd gartref, gwnewch yn siŵr eu bod yn cael eu rhoi i ffwrdd cyn sefyll
• Cadw tramwyfeydd a llwybrau mor glir â phosibl
• Byddwch yn ofalus wrth fynd i mewn ac allan o gar oherwydd gall y ddaear fod yn llithrig
• Gwisgo menig i gadw'ch dwylo'n rhydd rhag i chi lithro
• Rhoi gwybod i bobl ble rydych chi'n mynd a phryd y byddwch chi'n ôl neu, lle bo'n bosibl, yn mynd gyda rhywun
• Cadw mewn cysylltiad a rhywunl dros y ffôn ac adnoddau ar-lein

Mae Sharon Jackson yn rheoli ffisiotherapyddion, therapyddion galwedigaethol a therapyddion lleferydd ac iaith yn y gymuned yn Abertawe yn ei rôl fel Arweinydd Gweithredol Interim Hwb y Gorllewin.

Meddai: “P'un a ydych y tu mewn neu'r tu allan, mae'n bwysig gwisgo'n gynnes a gwisgo haenau. Pan fyddwch chi'n oer, rydych chi'n tynhau'n naturiol fel nad ydych chi'n symud cystal ag y byddech chi fel arfer.

“Os ydych chi y tu allan, mae'n bwysig cadw'ch dwylo'n rhydd a gwisgo menig fel y gallwch chi helpu i sefydlogi neu arbed eich hun rhag anaf mwy sylweddol pe baech chi'n cwympo.

“Gall ffrindiau a theulu helpu anwyliaid trwy wirio i mewn i weld a ydyn nhw'n ymdopi â biliau tanwydd, eu bod yn defnyddio eu gwres a bod eu boeler yn cael ei wasanaethu.

“Gallant hefyd wneud yn siŵr bod strategaeth yn ei lle fel pe bai’r person yn cwympo gartref gallant gysylltu â rhywun sydd â ffôn symudol neu achubiaeth, a hefyd cael blancedi gerllaw y gallant eu cyrraedd ar lefel isel fel y gallant gadw’n gynnes. nes bod help yn cyrraedd.”

Er y gall cwympo achosi anafiadau corfforol, megis esgyrn wedi torri, gallant yn aml gael effaith negyddol ar hyder y person hefyd.

Gall hyn olygu nad yw llawer o bobl eisiau gadael eu cartrefi mor rheolaidd ag y gwnaethant cyn iddynt gwympo gan ofni y bydd yn digwydd eto.

Dywedodd Sharon: “Mae gan gwympo oblygiadau pellgyrhaeddol ac ni allwn danamcangyfrif yr effaith ar les rhywun ac yn enwedig eu hyder.

“Pan fydd rhywun yn dechrau cwympo maen nhw'n dueddol o golli hyder yn eu galluoedd a gallant ddechrau lleihau a chymryd rhan lai mewn gweithgareddau.

“Gall hyd yn oed anafiadau corfforol bach gael effaith sylweddol ar unigolyn mwy bregus.”

Mae'n bwysig peidio ag aros nes bod cwymp wedi digwydd cyn rhoi mesurau ataliol ar waith gartref neu cyn mynd allan.

Mae Eleri wedi annog teuluoedd i siarad â’u hanwyliaid am beryglon cwympo yn y gobaith y gellir atal llawer mwy yn y dyfodol.

“Mae’r risg o gwympo yn yr awyr agored yn sicr yn uwch os yw’n rhewllyd,” ychwanegodd Eleri.

“Mae yna risg ychwanegol os yw rhywun yn gorwedd yn yr oerfel am amser hir a’r effaith y gall hynny ei gael ar adferiad rhywun.

“Gall cael sgyrsiau am gwympiadau’n gynnar helpu i leihau cwympiadau, lleihau effaith cwympo a lleihau’r effaith ar allu pobl i fynd allan a bwrw ymlaen â’u bywydau bob dydd.

“Mae angen i ni fod yn siarad am gwympiadau a’r risgiau cysylltiedig, nid i ddychryn anwyliaid, ond i gefnogi ac annog pawb i fyw bywydau bodlon tra’n aros mor ddiogel â phosib.”