Neidio i'r prif gynnwy

Croeso i gynnydd brechlyn Covid-19 - ond daliwch ati i gadw'n ddiogel

Dyma obaith y bydd brechlynnau newydd sydd ar fin dod i frwydro yn erbyn Covid-19 yn nodi diwedd y pandemig hwn - ond mae angen i ni gymryd rhagofalon o hyd i amddiffyn ein hunain ac eraill.

Mae Cyfarwyddwr Iechyd Cyhoeddus Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe, Dr Keith Reid, yn poeni y gallai rhywfaint o'r sylw cenedlaethol yn y cyfryngau a roddir i unrhyw frechlyn Covid-19 sy'n dod i mewn arwain at rai pobl yn diffyg gwarchod yn rhy fuan.

Mae'r feirws yn dal i fodoli, felly mae golchi dwylo, cadw pellter diogel (sef pellter o ddau fetr) oddi wrth eraill a gwisgo gorchudd wyneb mewn mannau cyhoeddus caeëdig yn parhau i fod y ffyrdd pwysicaf o osgoi dal Covid-19 a'i basio ymlaen.

Dywedodd Dr Reid:

“Wrth gwrs, mae’n hynod gadarnhaol bod brechlyn â chyfradd amddiffyn o 90% yn cael ei ddatblygu, ac mae ein cynllunio i allu cyflwyno’r brechlyn hwn wedi bod ar y gweill ers cryn amser ac yn dod yn ei flaen yn dda iawn.

“Fodd bynnag, er bod brechlynnau’n rhan o’r ateb, nid nhw yw’r rhan gyfan.

“Mae’n peri pryder imi fod rhai elfennau o’r cyfryngau bron wedi awgrymu ein bod ni i gyd yn ddiogel, a bydd hyn i gyd drosodd cyn bo hir.

“Nid wyf am i hynny effeithio ar ymddygiad pobl, gan feddwl y gallant fynd yn ôl i'r arfer.

“Yng Nghymru wrth gwrs, wrth inni ddod allan o’r cyfnod clo byr a llym, mae’n bwysicach nag erioed bod ein cymunedau yn dilyn y rheolau i geisio gyrru nifer yr heintiau i lawr.”

Mae Meddyg Teulu Cwm Abertawe, Dr Iestyn Davies, hefyd wedi galw ar bobl i barhau i fod yn wyliadwrus a pharhau i ddilyn y rheolau i gadw'r feirws draw. Dywedodd ef:

“Er bod achos cywir dros optimistiaeth gyda newyddion y gallai brechiad Covid fod yn barod cyn bo hir, byddai'n cymryd rhyw flwyddyn iddo gael ei gyflwyno i bawb, dyna yw'r logisteg dan sylw.

“Yn hynny o beth, mae'r mesurau diogelwch gorfodedig, megis mynediad cyfyngedig i'n meddygfeydd, fferyllfeydd a chlinigau, pellhau cymdeithasol a gwisgo gorchuddion wyneb, yn dal i fod yn berthnasol - ac rydym yn gwerthfawrogi'n fawr y ffordd rydych chi wedi addasu i'r 'normal newydd'.

“Y neges bwysig yw ein bod ni yma i chi o hyd. Os oes angen i chi weld meddyg neu gael mynediad at unrhyw un o'n gwasanaethau eraill, cysylltwch â ni - yr unig wahaniaeth yw ein bod ni'n gofyn i chi beidio â dod yn bersonol i wneud apwyntiad er mwyn lleihau unrhyw risgiau o ledaenu'r feirws .

“Pan fydd gennych apwyntiad, gwisgwch orchudd wyneb, oni bai eich bod chi wedi eich eithrio am resymau meddygol, glanhewch eich dwylo wrth fynd i mewn, a dilynwch y canllawiau pellhau cymdeithasol.

“Rwy'n gwybod y gall ymddangos yn rhyfedd ac yn ddychrynllyd ond peidiwch â digalonni oherwydd ein ffordd newydd o weithredu, mae'r cyfan wedi'i gynllunio i gadw pawb yn ddiogel."

Os oes gennych symptomau Covid (tymheredd uchel, peswch newydd a pharhaus, diffyg neu newid i'ch blas neu arogl, a phroblemau gyda'ch anadlu) bydd angen i chi hunan-ynysu ac archebu prawf.

Gallwch archebu prawf yn y canolfannau gyrru drwodd yn Stadiwm Liberty yn Abertawe, a Margam, trwy ffonio 01639 862757. Fel arall, os yw'n well gennych gael eich profi yn un o'n hunedau profi cymunedol symudol newydd, archebwch drwy gyrchu gwefan Llywodraeth Cymru: https://llyw.cymru/gwneud-cais-i-gael-prawf-coronafeirws-covid-19. Gallwch hefyd ffonio 119 i gael pecyn profi cartref i chi.

Arhoswch adref (oni bai eich bod yn mynd i gael prawf) cyn gynted ag y cewch unrhyw symptomau. Mae hyn yn cynnwys y cyfnod rhwng cael prawf a chael eich canlyniad.

Os dywedwyd wrthych fod yn rhaid i chi hunan-ynysu ond eich bod ar incwm isel ac na allwch weithio gartref, efallai y byddwch yn gymwys i gael taliad o £500 tuag at eich incwm. Mae mwy o fanylion i'w gweld yma: https://llyw.cymru/cynllun-cymorth-hunanynysu

Rydym yn croesawu gohebiaeth a galwadau ffôn yn y Gymraeg neu'r Saesneg. Atebir gohebiaeth Gymraeg yn y Gymraeg, ac ni fydd hyn yn arwain at oedi.